DANH MỤC

Dị ứng thực phẩm: Triệu chứng và cách điều trị an toàn

Đăng ngày: 28/02/2023 - Cập nhật ngày 22/08/2023.
528

Tham vấn y khoa: Lương Y Ngô Trí Tuệ

Biên tập viên: Mai Hoàng Anh

Dị ứng thực phẩm (dị ứng thức ăn) là một trong những loại dị ứng phổ biến nhất hiện nay và có thể xuất hiện ở mọi đối tượng với mọi lứa tuổi khác nhau. Tình trạng này có thể nhẹ, tự khỏi hoặc nặng, nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Vậy biểu hiện, nguyên nhân, các loại thực phẩm dễ gây dị ứng và cách điều trị ra sao?

1. Dị ứng thực phẩm là gì?

Dị ứng thực phẩm là một phản ứng miễn dịch của cơ thể phát sinh ngay sau khi tiếp xúc với một loại thực phẩm nhất định. Ngay cả khi ăn một lượng nhỏ thực phẩm gây dị ứng, cơ thể cũng có thể phản ứng bằng các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa, phát ban hoặc sưng đường hô hấp. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, dị ứng thực phẩm có thể dẫn đến các triệu chứng nguy hiểm đến tính mạng như sốc phản vệ.

Tuy nhiên, tình trạng không dung nạp thực phẩm cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự với dị ứng thực phẩm như buồn nôn, nôn, chuột rút và tiêu chảy. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa không dung nạp và dị ứng thực phẩm là không dung nạp không phải là một phản ứng miễn dịch và không liên quan đến cơ chế miễn dịch của cơ thể.

Dị ứng thực phẩm là tình trạng khá phổ biến

Dị ứng thực phẩm là tình trạng khá phổ biến

2. Căn nguyên của dị ứng thực phẩm

Dị ứng thực phẩm xảy ra do hệ thống miễn dịch nhầm lẫn, khi chúng không phân biệt được giữa một loại thực phẩm hay một chất trong thực phẩm với tác nhân gây hại. Hệ miễn dịch sẽ sản xuất các kháng thể IgE để trung hòa các chất gây dị ứng trong thực phẩm. Khi tiếp tục tiếp xúc với thực phẩm này, các kháng thể IgE này sẽ kích hoạt các tế bào miễn dịch phản ứng, gây ra các triệu chứng dị ứng như phát ban, ngứa ngáy, sưng, khó thở, tiêu chảy, nôn mửa và sốc phản vệ trong một số trường hợp nghiêm trọng.

Tình trạng dị ứng của bạn như thế nào? Hãy để lại thông tin để Nhà thuốc tư vấn cụ thể nhé:

nút tư vấn cho tôi mới - 3T Pharma

3. Triệu chứng, biểu hiện khi bị dị ứng thực phẩm

Ngay sau khi ăn thực phẩm hoặc sau vài giờ, người bệnh dị ứng thực phẩm sẽ xuất hiện các triệu chứng khó chịu, thậm chí sốc phản vệ, đe dọa tính mạng. Dưới đây là một số biểu hiện, triệu chứng thường gặp khi bị dị ứng thức ăn:

  • Cảm giác ngứa hoặc khó chịu trong miệng, có thể kèm theo sưng phồng ở môi, mặt, lưỡi và các bộ phận khác của cơ thể.
  • Phát ban, ngứa da hoặc eczema trên cơ thể.
Phát ban, mẩn ngứa trên da là dấu hiệu dị ứng thực phẩm thường gặp

Phát ban, mẩn ngứa trên da là dấu hiệu dị ứng thực phẩm thường gặp

  • Khó thở, nghẹt mũi hoặc thở khò khè.
  • Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn mửa.
  • Chóng mặt, choáng váng, và có thể ngất xỉu.

Mặc dù một số bệnh nhân có thể có dị ứng với một số loại thực phẩm nhất định dẫn đến các triệu chứng khó chịu, nhưng không đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, những người bị dị ứng nặng có thể gặp nguy cơ sốc phản vệ hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các biểu hiện cho thấy nguy cơ bị sốc phản vệ bao gồm: đường hô hấp co lại và bị thắt lại, sưng cổ họng hoặc cảm giác như có khối u trong cổ họng, huyết áp giảm sút và mạch đập nhanh…

4. Các loại thực phẩm dễ gây dị ứng

Có rất nhiều thực phẩm gây dị ứng nhưng dưới đây là 5 loại thực phẩm có tỷ lệ người bị dị ứng cao nhất. 

4.1. Sữa bò

Sữa bò là một trong những thực phẩm dễ gây dị ứng, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Tình trạng dị ứng này là do hệ miễn dịch của trẻ nhận diện nhầm các đạm (protein) có trong sữa bò là có hại và sản sinh các kháng thể miễn dịch IgE, dẫn đến các triệu chứng như phát ban da, nổi mề đay, nôn mửa, táo bón, tiêu chảy.

Tìm hiểu thêm về Dị ứng đạm sữa bò, Dị ứng sữa công thức, Dị ứng cơ địa

4.2. Trứng

Dị ứng trứng là tình trạng rất phổ biến. Ở trẻ em, dị ứng loại thực phẩm này phổ biến thứ hai sau dị ứng sữa bò. Các triệu chứng dị ứng trứng bao gồm: nổi mề đay, phát ban da, khó thở, đau dạ dày, sốc phản vệ (hiếm gặp).

Người bệnh có thể bị dị ứng với protein trong lòng trắng hoặc lòng đỏ nhưng theo các thống kê, tỷ lệ người bị dị ứng với lòng trắng phổ biến hơn. 

Trứng là thực phẩm gây dị ứng cho nhiều người

Trứng là thực phẩm gây dị ứng cho nhiều người

4.3. Hải sản

Hải sản là nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng khi hệ miễn dịch tấn công các protein từ cá, tôm, cua, ốc,… Loại protein phổ biến nhất có thể gây dị ứng hải sản có tên là tropomyosin. Trong khi đó protein arginine kinase và chuỗi myosin có vai trò kích hoạt phản ứng miễn dịch.

Các triệu chứng dị ứng hải sản xuất hiện rất nhanh chóng. Cso thể ngay sau khi ăn như: đau bụng, tiêu chảy, nổi mề đay, buồn nôn,…

4.4. Lạc

Dị ứng với lạc khá phổ biến ở trẻ và thường không hết dù đã người bệnh đã trưởng thành. Biểu hiện của dị ứng lạc thường bao gồm: ngứa miệng, ngứa họng, khó thở. Thậm chí là sốc phản vệ.

Theo các chuyên gia y tế, trẻ có cơ địa dị ứng với lạc sẽ có phản ứng dị ứng ngay lần đầu tiên ăn lạc dù với lượng cực kỳ nhỏ. Người bị dị ứng lạc cũng thường dị ứng với các loại hạt khác như: hạt dẻ, hạt điều,…

4.5. Các loại hạt

Như đã nói ở trên, khi một người bị dị ứng với 1 loại hạt cây sẽ có nguy cơ cao bị dị ứng với các loại hạt cây khác. Một số loại hạt dễ gây dị ứng bao gồm: lạc, hạt dẻ, hạt điều, hạnh nhân, óc chó, quả hạch,…

Các loại hạt

Dị ứng các loại hạt là tình trạng nghiêm trọng, khó điều trị

Khi bị dị ứng các loại hạt, người bệnh có thể bị đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, nghẹt mũi, ngứa họng, thậm chí sốc phản vệ. Theo các thống kê, khoảng 50% trường hợp tử vong liên quan đến sốc phản vệ là do dị ứng các loại hạt.

5. Điều trị dị ứng thực phẩm như thế nào?

Theo các chuyên gia, hiện nay chưa có phương pháp cố định nào để điều trị dị ứng thức ăn. Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng, dấu hiệu bệnh, cụ thể:

  • Với người có triệu chứng nhẹ: Ngừng ngay việc sử dụng các loại thực phẩm gây dị ứng. Đồng thời sử dụng các loại thuốc kháng histamin để giảm ngứa ngáy, phát ban, phù nề trên da. Ngoài ra, người bệnh có thể thực hiện một số mẹo đơn giản tại nhà như: đắp gel nha đam, uống nước gừng, đắp lá trầu không,… để giúp làm dịu da, mát da.
  • Trường hợp dị ứng nặng: với các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, lơ mơ, choáng váng, bất tỉnh,… thì cần đưa người bệnh đi cấp cứu ngay để tránh nguy hiểm tính mạng.

6. Phòng ngừa dị ứng thực phẩm?

Để phòng ngừa dị ứng thực phẩm, bạn cần lưu ý một số điều sau:

  • Tránh tiêu thụ các thực phẩm có tiền sử gây dị ứng cho cơ thể hoặc có nguy cơ cao gây dị ứng như: nhộng ong, tằm, hải sản,…
  • Không sử dụng thực phẩm ẩm mốc, hết hạn,…
  • Đọc kỹ thành phần in trên bao bì để phòng tránh nguy cơ gây dị ứng.
  • Tập thói quen ăn chín uống sôi, nấu nướng tại nhà, hạn chế ăn uống lề đường.
  • Đối với trẻ nhỏ thì nên cho bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.
  • Thông báo cho giáo viên, người chăm sóc trẻ nếu con bạn bị dị ứng với loại thực phẩm nào đó.
Bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu giúp bảo vệ trẻ khỏi dị ứng đạm sữa bò

Bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu giúp bảo vệ trẻ khỏi dị ứng đạm sữa bò

  • Tìm hiểu thông tin, cách xử trí để có thể can thiệp đúng lúc, tránh gây nguy hiểm.

Trên đây là một số thông tin về dị ứng thực phẩm và cách điều trị, phòng ngừa hiệu quả. Bạn hãy lưu ý để bảo vệ sự an toàn cho bản thân và người thân trong gia đình nhé. Nếu cần được tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ hotline 087 658 8866 hoặc để lại câu hỏi để được chuyên gia của 3T Pharma tư vấn nhé!

Lương y Ngô Trí Tuệ

Bài viết này có hữu ích không?

Chia sẻ

    Khách hàng đăng ký vui lòng điền chính xác thông tin để nhà thuốc liên hệ tư vấn trực tiếp!

    Có thể bạn quan tâm

    Chưa có bình luận nào.

    Vui lòng đăng nhận xét và đánh giá của bạn

    Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

     



    CÔNG TY TNHH Y DƯỢC 3T

    Thành viên của TẬP ĐOÀN 3T - ĐỨC THỊNH GROUP

     Địa chỉ: Số 21/71 phố Hoàng Văn Thái, Phường Khương Trung, Quận Thanh Xuân, Hà Nội

    ĐT: (024) 3636 9140 - 0903 424 440

    Hotline: 087 637 8866

    Fax: (024) 3636 9306

    Email: info@3tducthinh.com

    Website: 3tducthinh.com

    Số ĐKKD: 0104250614 do Sở Kế hoạch và đầu tư Hà Nội cấp ngày 11/11/2009.